PLC’nin yapısı incelenirse üç ana bölümden oluştuğu söylenebilir. Bu ana bölümler aşağıda gösterilmiştir:
1. Merkezi İşlem birimi
2. Giriş birimi
3. Çıkış birimi
Sensör, sınır anahtarı, buton gibi elemanlardan gelen elektriksel sinyaller lojik değerlere dönüşerek 0 veya 1 olur. Giriş sinyalleri hem analog, hem de dijital olabilir. Analog sinyallerin PLC tarafından kabul edilmesi için mutlaka analog modüllere ihtiyaç duyulur. Bu modüller bazı PLC’lerde hazır şekilde bulunur. Aşağıdaki şekilde PLC’nin blok şeması gösterilmiştir:
PLC cihazındaki bulunan bu bloklar, hafızanın boyutu, giriş – çıkış birimlerinin özelliği ve sayısı, mikroişlemcinin hızı açılarından farklılık göstermektedir. Farklılık göstermeyen bu birimlerin yerleşim planıdır. Şekilde PLC’nin yapısını oluşturan elemanların yerleşim planı gösterilmektedir.
PLC, DCS, RTU, MTU, SCADA, HMI, Endüstriyel PC ve diğer otomasyon projelerinizin gerçekleştirilmesi, bakımı ve arıza çözümü için Uslu Smart Otomasyon firmamızdan mühendislik hizmeti alabilirsiniz. Detaylı bilgi için lütfen iletişim sayfasından bize ulaşınız.
Bellek (hafıza) Elemanları
Bellek, programlanabilir lojik denetleyicilerin çalışması için gerekli ve diğer üç bölüm kadar önemli olan birimlerden biridir. PLC’lerde bellek, üretici firma tarafından aktarılan önemli verilerin ve aynı zamanda operatör (kullanıcı) tarafından yüklenen programların saklandığı alandır. Hafızalar birbirinden yaptıkları işleme ve yapılarına göre ayrılmaktadır.
Rastgele Erişimli Bellek (RAM), yazılabilen ve okunabilen hafıza türü olduğu için sadece okunabilir bellekten farklılık göstermektedir. Bu bellek türünün dezavantajıysa herhangi bir elektrik kesilmesi veya cihazda oluşan arıza nedeniyle silinerek kaybolmasıdır.
Sadece okunabilir bellek gibi bilinen ROM, PLC’lerin çalışması için üretici firma tarafından yüklenen bilgilerin saklandığı alandır. İçerisinde barındırdığı bu bilgiler, herhangi bir müdahale yapılmadan sadece okunabilir. ROM hafıza çeşidinin üstünlüğü elektrik kesilimi gibi problemlere aldırış etmeden sabit durmasıdır. ROM belleğin üç türü vardır ve bu türler aşağıda anlatılmıştır.
PROM, besleme gerilimi kesilse bile hafızasındakı verileri korur. PROM hafızanın ROM’dan farkı yalnız bir kez kullanıcının müdahale edebilmesidir. Bir kez müdahale edildikten sonraaynı ROM’da olduğu gibi sadece okunabilir.
EPROM, diğer bellek türlerinden farkı içerisinde tuttuğu bilgiyi 20 dakika boyunca ultraviyole ışın tatbik edilmesiyle silebilmesidir. Silinen bilgiler tekrar istenildildiği gibi programlanabilir.
EEPROM, elektrikle silinip programlanabilir ROM bellek türüdür. Ultraviyole ışınla silinebilen bellek türlerine, örneğin EPROM’a benzerlik göstermeleri ile tanınırlar.
Programlama Birimi
PLC’nin program belleğine yazılan komutlar, programlama birimi adını verdiğimiz aygıt ile yüklenir. Programlama birimi, operatör ile PLC arasındaki haberleşmeyi sağlar. Programlama birimi aynı zamanda giriş/çıkış, sayıcı, zamanlayıcı ve veri belleğindeki ceşitli kaydedicilerin durumlarının gözlemlenmesi ya da değiştirilmesi gibi olanakları da sağlar.
Günümüzde genel amaçlı kişisel bilgisayarlara yüklenen özel yazılımların kullanımı yaygındır. Bu yazılımlar özellikle kumanda devreleri ile ilgili kişilerin kolayca kullanabilecekleri ve kolayca uyum sağlayabilecekleri özel programlardır
Genişletme Birimi
Bazen kumanda problemlerini çözerken PLC’nin kapasitesi az gelebilir ve bu nedenle cihaza ek modüller bağlanır. Takılmış ek modüllere genişletme modülleri adı verilmiştir. PLC’ye eklenmiş olan giriş ve çıkış üniteleri cihazın marka ve özelliklerine göre değişir. Hangi firmanın PLC’sine genişletme modülü eklenecekse o firmanın piyasaya sürdüğü genişletme üniteleri kullanılmalıdır..
